NHÂN GIỐNG CHUỐI CẤY CẤY MÔ

1. Chuẩn bị vật liệu và khử trùng mẫu

• Chọn cây mẹ khỏe mạnh, không sâu bệnh và có nhiều đặc tính tốt từ vườn vật liệu, cây cao khoảng 40-100cm (tách nhẹ nhàng, không làm ảnh hưởng đến cây mẹ ).
• Rửa sạch mầm chuối dưới vòi nước cho sạch đất, dùng dao bén và sạch gọt bỏ phần dơ bên ngoài của củ, dùng tay lột bỏ khoảng 4-5 lớp bẹ lá bên ngoài, sau đó cắt mẫu kích thước khoảng 2,5 x 4cm.
• Tiếp tục ngâm mẫu chuối trong dung dịch xà phòng pha loãng nồng độ 1% khoảng 15 phút rồi rửa sạch mẫu dưới vòi nước.
• Cho mẫu vào bình đã hấp vô trùng và đưa vào tủ cấy, tiến hành khử trùng.
• Lắc mẫu trong cồn 70⁰ trong 1 phút sau đó rót bỏ phần cồn 70⁰ rồi tiếp tục lắc mẫu trong dung dịch Javel 1:2 khoảng 20 phút, rửa sạch mẫu bằng nước cất vô trùng 3-4 lần cho sạch hết Javel.

2. Tạo và nhân nhanh cụm chồi

• Chuẩn bị môi trường: Môi trường cho vào các bình tam giác đem hấp khử trùng bằng autoclave ở nhiệt độ 121⁰C và áp suất 1atm khoảng 20 phút. Sau khi lấy  môi trường ra để ở nhiệt độ 25⁰C khoảng 3 ngày để kiểm tra môi trường có nhiễm không mới dùng để cấy.
• Tạo protocorm:

+ Mầm chuối non sau khi khử trùng sẽ được cắt lấy đỉnh sinh trưởng và mầm ngủ với kích cỡ 0,5x0,5cm.
+ Cấy mẫu vào môi trường vô mẫu đã chuẩn bị.
+ Khoảng 40-60 ngày sau khi cấy, từ đỉnh sinh trưởng sẽ hình thành protocorm.

• Nhân nhanh cụm chồi:

+ Tách protocorm ra từng cụm nhỏ chuyển sang môi trường nhân nhanh protocorm. Khoảng 30 ngày sau sẽ tạo được cụm chồi.
+ Từ cụm chồi trên, tiến hành tách chồi ra từng cụm nhỏ (2-3 chồi/cụm) chuyển sang môi trường  nhân chồi. Lưu ý: số lần nhân mẫu không vượt quá 6 lần, điều kiện nuôi cấy in-vitro được áp dụng với thời gian chiếu sáng 16 giờ/ngày, cường độ chiếu sáng 2.500 lux, nhiệt độ 25±2⁰C.

3. Tăng trưởng chồi – ra rễ

Khi chồi cao khoảng 3-4cm tiến hành tách chồi và cấy vào môi trường ra rễ. Khoảng 20-30 ngày sau cấy sẽ tạo được cây hoàn chỉnh. Sau đó chuyển các bình mẫu cây ra rễ ra môi trường thích nghi bên ngoài.

4. Thích nghi cây trong vườn ươm

• Cây giống in- vitro đạt chuẩn được dùng để ra ngôi: cao khoảng 8-10cm, có 3-5 lá, có 2-4 rễ, rễ dài 2-4cm thích hợp để ra ngôi.
• Dùng nhíp lấy mẫu rửa sạch agar ở gốc, ngâm trong dung dịch thuốc nấm khoảng 2 phút, sau đó vớt ra và đem cấy vào liếp ươm, giá thể gồm xơ dừa và đất tỉ lệ 3:1 trong điều kiện thoáng mát và giữ ẩm 100% cho cây. Sau 3-4 tuần cho cây con thích nghi với điều kiện bên ngoài.
• Chuối sau khi cho thích nghi thì nhổ lên và cấy vào từng bầu riêng rẽ, thời gian trồng trong bầu là khoảng 1.5-2 tháng, giá thể gồm xơ dừa và đất tỉ lệ 1:1.
• Tiêu chuẩn cây xuất vườn chiều cao cây khoảng 20-30cm, có 4-6 lá, cây khỏe mạnh, không sâu bệnh.

 Chăm sóc cây con trong vườn ươm và phòng trừ sâu bệnh

• Tưới nước phun sương giữ ẩm cho cây chuối trong  giai đoạn 10 ngày đầu thích nghi và giảm lượng nước sau giai đoạn 10 ngày sau thích nghi.
• Thường xuyên kiểm tra và phun thuốc phòng ngừa bệnh định kỳ 1-2 lần/ tháng.

 
Bà con nông dân có nhu cầu tư vấn về kỹ thuật truy cập vào trang Website của Trung tâm Giống Nông nghiệp (GIONG CA MAU) hoặc liên hệ điện thoại số: 0168.382.4424 gặp kỹ sư Huỳnh Ngọc Phương Thúy.